Hôm nay (22/11), Australia, Anh và Mỹ vừa ký thỏa thuận chia sẻ bí mật trong chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, tạo tiền đề để hiện thực hóa cam kết của Anh và Mỹ trong việc hỗ trợ Australia theo khuôn khổ AUKUS.
Tại thủ đô Canberra của Australia, Bộ trưởng Quốc phòng Australia Peter Dutton, Đại biện của Mỹ tại Australia Mike Goldman và Cao ủy Anh tại Australia Vicki Treadell đã ký “Thỏa thuận trao đổi thông tin về động cơ hạt nhân của hải quân”.
Thỏa thuận này cho phép Mỹ và Anh lần đầu tiên trao đổi các thông tin nhạy cảm và bí mật về động cơ hạt nhân hải quân với nước thứ ba, nhằm xác định cách thức tối ưu để Australia có thể sở hữu tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho hải quân Hoàng gia Australia.
Bộ trưởng Quốc phòng Australia Peter Dutton cho biết, thỏa thuận này cho phép Australia cử người sang Anh và Mỹ học tập và đào tạo, để có thể chế tạo và vận hành một cách an toàn và hiệu quả tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Thỏa thuận này cũng cho phép Australia tạo ra một cơ chế quản lý an toàn và đẳng cấp thế giới để đảm bảo cho hoạt động an toàn của động cơ hạt nhân trong hải quân. Đồng thời, thỏa thuận cũng giúp Australia hoàn thành 18 tháng kiểm tra toàn diện và chuyên sâu về các yêu cầu để làm cơ sở cho việc chuyển giao các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Bộ trưởng Dutton cũng cho hay, thỏa thuận này cũng là sự khẳng định về Australia với tư cách là “quốc gia quản lý có trách nhiệm và đáng tin cậy đối với công nghệ này”.Bộ trưởng Peter Dutton nhấn mạnh, thỏa thuận này nhất quán với các nghĩa vụ của Australia theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân của Liên Hợp Quốc. Thỏa thuận chỉ cho phép chia sẻ thông tin về động cơ hạt nhân của hải quân. Không có vật liệu hoặc thiết bị hạt nhân nào được chuyển giao theo thỏa thuận này. Bộ trưởng Dutton tái khẳng định, “Australia không tìm kiếm vũ khí hạt nhân và các tàu ngầm của nước này sẽ được trang bị vũ khí thông thường”.
Theo Phó Đô đốc Jonathan Mead, người đứng đầu nhóm đặc trách về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Australia, rất khó có khả năng Australia sẽ nhận được một thiết kế chưa từng được chế tạo trước đó và hiện nay cả các khả năng đều đang được thảo luận. Phó Đô đốc Jonathan Mead cho biết, Australia đang nỗ lực để được giao hàng sớm nhất có thể và muộn nhất là đến năm 2040 Australia sẽ nhận được chiếc tàu ngầm đầu tiên.
