Để được đăng ký thường trú ở Hà Nội và TP HCM công dân chỉ cần có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình hoặc được người khác cho “trú” nhờ.
Đây là điểm mới trong Luật Cư trú 2020 có hiệu lực từ 1/7. Nếu như trước kia người dân muốn nhập hộ khẩu vào các thành phố trực thuộc trung ương như TP HCM và nội thành Hà Nội cần có những điều kiện riêng thì nay việc nhập khẩu vào các tỉnh, thành là như nhau.
Theo điều 20 Luật Cư trú, để nhập khẩu vào Hà Nội, TP HCM hoặc các thành phố trực thuộc trung ương khác, công dân cần có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại đó. Nghĩa là người mua nhà ở quận huyện nào, có sổ đỏ mang tên mình sẽ được đăng ký thường trú tại nơi đó.
Trong trường hợp người dân có chỗ ở hợp pháp nhưng không thuộc quyền sở hữu của mình mà lại muốn nhập khẩu Hà Nội cần phải được chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý trong các trường hợp sau: vợ, chồng về ở với nhau; con về ở với cha, mẹ hoặc ngược lại; người cao tuổi về ở với anh, chị, em, cháu ruột; người khuyết tật nặng, không có khả năng lao động hoặc bị bệnh tâm thần về ở với người thân ruột; người chưa thành niên về ở với người giám hộ.
Ngoài ra, công dân còn được đăng ký thường trú tại nhà thuê, mượn, ở nhờ tại Hà Nội, TP HCM khi đáp ứng các điều kiện như: được chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý cho đăng ký thường trú tại địa điểm đó và được chủ hộ đồng ý nếu đăng ký thường trú vào cùng hộ gia đình đó; bảo đảm điều kiện về diện tích nhà ở tối thiểu do HĐND cấp tỉnh quy định nhưng không thấp hơn 8 m2 sàn/người.
Một điều kiện nữa là người dân có thể đăng ký thường trú tại cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo có công trình phụ trợ là nhà ở; cơ sở trợ giúp xã hội…
Thủ tục nhập hộ khẩu ở Hà Nội, TP HCM
Hồ sơ chuẩn bị:
– Với trường hợp công dân sở hữu nhà tại Hà Nội, TP HCM: Tờ khai thay đổi thông tin cư trú; giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp. Thủ tục này đã đơn giản và rút gọn so với trước.
– Trường hợp về ở với người thân: Tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp; giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân với chủ hộ, thành viên hộ gia đình, trừ trường hợp đã có thông tin thể hiện quan hệ này trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cư trú; giấy tờ chứng minh các điều kiện về người khuyết tật, tâm thần (nếu thuộc trường hợp này).
– Trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ: Tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp; hợp đồng cho thuê, mượn, ở nhờ hoặc văn bản về việc cho mượn, ở nhờ chỗ ở hợp pháp đã được công chứng hoặc chứng thực theo quy định; giấy tờ chứng minh đủ diện tích nhà ở để đăng ký thường trú.
Thủ tục đăng ký thường trú:
– Người đăng ký thường trú nộp hồ sơ đến cơ quan công an nơi mình cư trú.
– Khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký cư trú kiểm tra và cấp phiếu tiếp nhận hồ sơ cho người đăng ký; trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ thì hướng dẫn người đăng ký bổ sung hồ sơ.
– Trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin đăng ký thường trú; trường hợp từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Mức lệ phí đăng ký cư trú ở Hà Nội, TP HCM từ 10.000 đến 25.000 đồng.